هپاتیت C

مقدمه

نقش کبد در بدن

کبد شما یکی از مهمترین اعضای بدن است که نقش حیاتی در زندگی شما ایفا می کند . وظیفه اولیه کبد تصفیه آن چیزی است که شما می خورید. کبد در مراقبت از عفونتها کمک مینماید و میکروبها و سایر مواد سمی را از خون شما خارج کرده و به حفظ سلامت شما کمک می کند علاوه بر آن کبد مسئولیت ذخیره انرژی برای به حرکت درآوردن عضلات و کنترل قند خون و تنظیم کلسترول و نیز مسئولیت کنترل چندین هورمون و آنزیم دیگر را بر عهده دارد.

تعریف هپاتیت C

هپاتیت به معنای التهاب کبد است می تواند در اثر عوامل مختلف از جمله بسیاری از داروها ، ویروس های مختلف ، بیماریهای خود ایمنی و بیماریهای ژنیتیکی پدید آید هپاتیت C  نوعی بیماری کبدی است که در اثر عفونت با ویروس هپاتیت C رخ می دهد ویروس هپاتیت C  در سلولهای کبد زندگی کرده و موجب التهاب کبد و همچنین موجب آسیب های دائمی کبد مثل سیروز کبد (تنبلی کبد ) ، سرطان کبد و نارسایی کبد می گردد ، بسیاری از بیماران تا زمانیکه دچار آسیب کبد شوند از بیماری خود بی اطلاع هستند و این امر ممکن است چندین سال پس از آلوده شدن فرد به هپاتیت C رخ دهد . بلافاصله پس از اینکه فردی به ویروس هپاتیت C آلوده شود ، وارد مرحله کوتاه مدت و ابتدائی بیماری (فاز حاد) میگردد. در بعضی افراد پس از این مرحله ویروس هپاتیت به طور دائم از بدن پاک شده و هرگز مشکل کبدی پدید نمی آید ولی حدودا 85% افرادی که به این ویروس مبتلا می شوند وارد فاز پیشرفته و طولانی مدت بیماری هپاتیت C  مزمن میشوند.

علائم و نشانه ها

دو نوع هپاتیت C  وجود دارد ، نوع اول هپاتیت C حاد نامیده می شود و به معنی کوتاه مدت است علائم این مرحله شبیه آنفولانزای خفیف است .

نوع دوم هپاتیت C مزمن نامیده می شود به این معناست که فرد به نوعی عفونت جدی تر و طولانی مدت مبتلا شده است اکثر بیماران وارد مرحله مزمن می شوند ولی همچنان بدون علامت باقی می مانند ، علائم هپاتیت C که ممکن است در فردی ظاهر شود شامل موارد زیر می باشد : خستگی ، تب اندک ، گلودرد خفیف ، کاهش اشتها ، تهوع ، استفراغ ، درد قسمت فوقانی راست شکم ( روی کبد ) ، درد مفاصل ، خارش پوست ، درد عضلانی ، ادرار پررنگ و زردی ( حالتی است که در آن پوست و سفیدی چشم بیمار به سمت زرد شدن می رود ) . هپاتیت C به آهستگی موجب آسیب کبد بیمار می شود ( سیروز کبدی) که معمولا پس از گذشت 20 سال یا بیشتر ممکن است پیش آید.

علائم سیروز کبدی عبارتند از : 1- قرمزی کف دستها

2- تجمعی از عروق خونی زیر پوست به شکل عنکبوت قرمز کوچک معمولا روی قفسه سینه و شانه ها و صورت دیده می شود

3- تورم شکم ، پاها و صورت

4- خونریزی از وریدهای متسع شده دستگاه گوارش که خونریزی واریسی گفته می شود و بصورت ملنا ( مدفوع سیاه ) خود را نشان می دهد .

5- انسفالوپاتی ( آسیب دستگاه عصبی و مغز ) که می تواند علائمی مانند گیجی و اختلالات حافظه تمرکز را در پی داشته باشد.

تشخیص هپاتیت C : هپاتیت C با بررسی شرح حال بیمار ، معاینه  وی و آزمایش خون تشخیص داده می شود . غالبا میزان آنزیمهای کبدی در خون مبتلایان به هپاتیت C بالا است . زمانیکه پزشک مشکوک به هپاتیت C شود وجود آنتی بادیهای ضد هپاتیت C را در خون بررسی می نماید .

درمان هپاتیت C  هپاتیت C در مواردی نیاز به درمان دارویی دارد و در مواردی درمان دارویی لازم نیست . در صورتیکه آسییب کبدی خفیف باشد ممکن است نیازی به درمان نباشد . همچنین درمان دارویی به علت عوارض جانبی زیاد این داروها و گران بودن آنها همواره بهترین انتخاب نیست . در صورتیکه پزشک معالج درمان دارویی را لازم بداند ، نوع و میزان و روش آن را برای بیمار تجویز می نماید . باید بدانید مقدار و مدت مصرف دارو را پزشک تعیین می کند و بیماران باید حداقل ماهی یکبار جهت بررسی و انجام آزمایشات مراجعه نمایند.

باید بدانیم هپاتیت C قابل درمان است و در صورت مصرف دقیق دراو تحت نظر پزشک امکان ریشه کنی آن وجود دارد.

راههای انتقال هپاتیت C :

1-    استفاده از سرنگ یا دیگر وسایل تزریق

2-    خالکوبی ، حجامت ، تاتو کردن ، سوراخ کردن گوش ، خدمات پزشکی و دندان پزشکی در محل های نامطمئن و با وسایل آلوده.

3-    دریافت خون یا عضو اهدائی آلوده.

4-    تماس پزشکان و کارکنان مراکز پزشکی – درمانی با خون فرد آلوده

5-    در موارد نادر انتقال از مادر آلوده به هپاتیت C به نوزادش در حین زایمان

 اگر شک به ابتلای خود به هپاتیت C دارید از اهدای خون خودداری کرده و حتما آزمایش دهید.

منبع : کتابچه هپاتیت B دکتر سید موید علویان فوق تخصص گوارش و کبد